'We lopen permanent het gevaar onze onafhankelijkheid te verliezen, slaaf te worden van wat anderen over ons zeggen of van onze innerlijke aandrang. Waardigheid is de poging de verloren autoriteit over je leven te herstellen. In die zin is het een antwoord op de fragiliteit van het leven.'

Op zoek naar de onderstroom van onze gevoelens

Zelfstandigheid. Het is de eerste bouwsteen van waardigheid, betoogt Bieri in zijn boek. Wie zijn gevoelens en standpunten enkel na-aapt van anderen, is geen autonoom en daarmee geen waardig mens.

Zonder zelfkennis geen zelfstandigheid. 'Het komt erop aan de onderstroom van onze gevoelens, wensen en voorstellingen op het spoor te komen die zonder dat we het weten ons leven bepalen,' tekent de emeritus-hoogleraar filosofie op in Een manier van leven. Om onszelf te kennen, moeten we 'de verborgen logica en dynamica van verdrongen en bedolven motieven' aan het licht brengen.

Veel dingen gebeuren achter de schermen. Die tonen zich in onze dagdromen en fantasieën. Ontdekken wie je bent, is het patroon in je emoties, in je fantasieën, in je dagdromen blootleggen.'

'Ontdekken wie je bent, is het patroon in je emoties, in je fantasieën, in je dagdromen blootleggen'

Hoe ontdek je dat patroon dan?
'Door je dagdromen te observeren. Door aandachtig te zijn voor de subtiliteiten van je gevoelens en je emotionele reacties op mensen, ruimtes, straten, geluiden, muziek. Zelfkennis begint met verhoogd bewustzijn. In plaats van je door het leven te haasten en te struikelen, stop je af en toe, om je echt bewust te worden van wat er met je gebeurt.'

Filosoof Peter Bieri - als schrijver onder de naam Pascal Mercier bekend van de internationale bestseller Nachttrein naar Lissabon – schreef: Een manier van Leven; een fascinerend boek over wat het betekent waardig te leven.