Pleasen of dienstbaar? Intrinsiek versus extrinsiek!

"Wanneer is het pleasen en wanneer is het gewoon dienstbaar zijn?" Deze vraag kwam de afgelopen weken meerdere keren ter sprake. We analyseerden namelijk in de coaching wat geeft je energie en wat kost je energie. Kort door de bocht: Intrinsiek gedreven taken geven energie en Extrinsiek gedreven taken kosten energie. Pleasen wordt dus vaak gedreven door extrinsieke motivatie. Als wij pleasen handelen we vanuit de behoefte aan externe goedkeuring of het vermijden van afwijzing. Veelal onbewust. We laten ons leiden door externe prikkels zoals goedkeuring of angst om te falen. En denken hiermee de controle over "goeddoen" te kunnen sturen.

In tegenstelling tot pleasen is dienstbaarheid vaak intrinsiek gemotiveerd. Wij handelen vanuit een oprechte wens om bij te dragen aan het welzijn van anderen, gedreven door interne waarden en overtuigingen. Dit gedrag wordt ondersteund door de vervulling van drie psychologische basisbehoeften: autonomie, competentie en verbondenheid.

Hoewel pleasen en dienstbaarheid qua gedrag op elkaar kunnen lijken, verschillen ze fundamenteel in motivatie. Pleasen is vaak een reactie op externe druk en kan leiden tot stress en verminderde motivatie. Dienstbaarheid komt voort uit intrinsieke motivatie en geeft energie.